CAMMU-KEŞMİR SORUNU VE 5 ŞUBAT KEŞMİR DAYANIŞMA GÜNÜ
1956 yılında Hindistan’ın Anayasa taslağını hazırlayan Dr.B. R. Ambedkar, şu anda Cammu-Keşmir’in hayat suyu niteliğindeki 370. maddeye şiddetle karşı geliyordu. Hindistan’ın ilk kabinesinde bakan olarak ta görev yapan ve daha sonra başbakan olan Jawaharlal Nehru, Cammu Keşmir’in önde gelen liderlerinden Şeyh Abdullah ile danışarak 370. maddeyi yeniden oluşturdu.
Bu maddenin(370.madde) orijinal taslağa göre; Eyalet Hükümetinin tanımı, cumhurbaşkanı tarafından Cammu ve Keşmir’de Maharaja olarak görev yapmak üzere atanan kişiyi tarif ediyordu. Bu madde, 1952 yılında şu şekilde değiştirildi: Eyalet Hükümeti, görevdeki Sadara Riyaset(Vali) Yasama Konseyinin tavsiyesi üzerine cumhurbaşkanı tarafından atanan kişi şeklinde değiştirildi.
İngiliz sömürgesinin sona ererken prenslikle yönetilen eyaletler, Hindistan ve Pakistan ile birleşebilir veya bağımsız kalabilir şeklinde bir hüküm mevcut idi. Bu hükme göre, söz konusu eyaletlerin geleceklerini tayin konusunda nasıl karar verebilecekleri kendi rızalarına bağlı idi. Bunun sonucu olarak, Cammu ve Keşmir’in Maharaja Hari Sing’i; Hindistan veya Pakistan’a bağlanmak yerine bağımsız olarak kalmayı tercih etti. Daha sonra Cammu ve Keşmir’in üçte biri Pakistan tarafından Azad Keşmir olarak kontrol altında alındı. Bu durum, Hindistan ve Pakistan’ı karşı karşıya getirdi. Bunun üzerine konu Birleşmiş Milletlere nakledildi. Birleşmiş Milletler nezdinde bu sorun hala devam ediyor olduğundan Hindistan’ın Cammu ve Keşmir’i Hindistan’a ilhak etmesi mümkün gözükmemektedir.
Söz konusu 370. Maddenin düzenlenmesi sırasında, diğer prenslik eyaletlerinin Hindistan’a bağlanmasının hukuki formasyonunu oluşturan Sardar Patel de, Jawaharlal Nehru’nun yanında yer almış ve bizzat kendisi konuyu Şeyh Abdullah ve G.Ayyangar ile birlikte yürütmüş idi.
Madde 370’e göre Cammu ve Keşmir ile ilgili özel şartlar dâhilinde:
Cammu ve Keşmir’in kendi anayasası ve kendi bayrağı mevcuttur.
Bu arada, 15 Şubat 2019 tarihinde Cammu ve Keşmir’e bağlı Srinagar’in Pulwama bölgesinde güvenlik araçlarına düzenlenen saldırıda 44 kişinin(Jawans) yaşamını kaybetmesinden sonra Hindistan’ın dört bir yanında Pakistan ve Cammu-Keşmir mensuplarına yönelik baskı ve şiddet olaylarında büyük artış meydana gelmiştir.
Hindistan’da Nisan ayında geçen yıl yapılan genel seçimler öncesi Cammu ve Keşmir’de meydana gelen şiddet olaylarını siyasi zemine kaydıran iktidardaki Bharatiya Janata Partisi, sürekli olarak tansiyonu diri tutmaya çalışıyordu. Bharatiya Janata Partisi, Nisan seçimleri için dağıttığı bildirilerde, Cammu-Keşmir’e büyük ayrıcalıklar tanıyan 370. maddenin lağvedilmesi ve bu bölgenin tamamen Hindistan’a bağlanmasının ‘Birleşik Hindistan, Daha Güvenli Hindistan’ için gerekli olduğunu vurguluyordu.
Seçim sonrası 370.maddenin değiştirilmesi Cammu Keşmir açısından zor bir sürecin de başlangıcı olmuş oldu.
Bu vesileyle 5 Şubat Keşmir Dayanışma Günü münasebetiyle Keşmir sorununun uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler kararlarına göre biran önce çözüme kavuşturulması en büyük arzumuzdur.