Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Bakanlar Kurulu tarafından 20 Aralık 2023 tarihinde onaylanan “Ulusal Deniz Mekânsal Saha Planı”, hazırlanan haritalar kapsamında KKTC’nin haklarını göz ardı eden, GKRY’ini Kıbrıs üzerindeki tek yetkili hak sahibi olarak gören ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki yetki alanlarını yok sayan bir karardır. Söz konusu karar, Avrupa Birliği’nin dolaylı desteği ile mevcut konjonktürel gelişmeler dikkate alınarak tek taraflı “stratejik” bir hamle olarak ortaya konulmuştur.
Gelinen noktada GKRY’nin, Avrupa güvenliği perspektifli yaklaşımlarla “Ulusal Deniz Mekânsal Saha Planı” gibi tek taraflı ve kabul edilemez kararlar ihdas ederek adada kendi mutlak egemenliğindeki üniter Kıbrıs konusunda dayatmacı bir anlayışla sonuç alması söz konusu değildir.
GKRY Bakanlar Kurulu’nun almış olduğu bu vahim karar başta Avrupa Birliği olmak üzere Kıbrıs’taki gidişata kendi politik çıkarları yönünde yön vermeye çalışan siyasi aktörler, Doğu Akdeniz’de adanın çevresinde ortaya çıkarılan hidrokarbon yataklarının önemini göz önüne alarak çözüme katkı yapmak yerine sorunu daha da karmaşık hale getirerek işin içinden çıkılmaz bir hale sokmaya çalışmaktadırlar.
Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’e müdahil olmaya çalışan Avrupa Birliği’nin büyük ölçüde Türkiye’nin buralardaki stratejik çıkarlarına büyük tehdit oluşturmaktadır. 2004 yılında Güney Kıbrıs’ın adanın bütününü temsilen Avrupa Birliği’ne kabul edilmesi adadaki güç dengesinin Rumların lehine gelişme göstermesine yönelik iyi niyet taşımayan bir karar idi. Bugün gelinen noktada GKRY’nin almış olduğu bu kararla Kıbrıs’ta tek devletli ortak egemenlik konusunun mümkün olamayacağı bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
GKRY Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen karar tasarısının ardından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Denizcilik Bakan Yardımcısı Marina Hatzimanoli yaptığı açıklamada, onaylanan “Denizcilik Mekânsal Planı” taslağının hidrokarbon arama sahaları, Doğu Akdeniz gaz boru hattı ve “Euromsa Interconnector” projesi gibi enerji alanındaki mevcut ve planlanan tüm deniz projelerini kapsadığının ve bu plan gereğince, GKRY’in gelecekteki tüm enerji planlarının altyapısını kapsayan hükümleri de içerdiğini vurgulaması son derece vahim bir açıklamadır.
Bu gelişme oldukça ciddi olup, KKTC ve Türkiye açısından tehdit olarak algılanmalıdır. GKRY’nin bu karar muvacehesinde ortaya koyduğu haritaların “SEVİLLA Haritası” ile büyük benzeşim içinde olması olayın vahametini göstermektedir.
Mavi Vatan doktrini sahibi olan Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat YAYCI’nın mekânsal planlama ile ilgili olarak ifade ettiği; “GKRY’nin yayınladığı “Ulusal Denizcilik Mekânsal Planı’nın deniz alanlarını belirleyen kadastro olup, denizdeki hidrokarbon arama ve sondaj faaliyetlerinden, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği, su altı madenciliği, deniz turizmi, ticareti ve taşımacılığı gibi pek çok denizcilik alanındaki faaliyetleri koordine etmeye ilişkin öncelikli hedeflerini içeren bir yönergedir” şeklindeki açıklamasından da anlaşılacağı üzere ,Türkiye’nin ve KKTC’nin haklarını gasp etmeye yönelik tek yanlı bu karar konusunda uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarımızın savunulması artık kaçınılmazdır.